Huy Động Vốn Trong Ngân Hàng Thương Mại: Phương Thức Và Vai Trò

3. Các phương thức huy động vốn trong ngân hàng thương mại

Ngân hàng thương mại có thể huy động vốn qua nhiều phương thức khác nhau, mỗi phương thức lại có những đặc điểm và lợi ích riêng biệt. Dưới đây là những phương thức huy động vốn phổ biến nhất trong ngân hàng thương mại.

3.1. Tiền gửi của khách hàng

Tiền gửi của khách hàng là nguồn vốn huy động chủ yếu và ổn định của ngân hàng thương mại. Có thể chia tiền gửi thành các loại sau:

• Tiền gửi có kỳ hạn: Đây là loại tiền gửi mà khách hàng cam kết gửi vào ngân hàng trong một thời gian nhất định, thường là từ vài tháng đến vài năm. Tiền gửi này thường có lãi suất cao hơn so với các loại tiền gửi khác, vì khách hàng không thể rút tiền trong suốt thời gian gửi.
• Tiền gửi không kỳ hạn: Khách hàng có thể rút tiền bất kỳ lúc nào mà không phải chịu phí phạt hay mất lãi suất. Loại tiền gửi này tuy mang lại sự linh hoạt nhưng lãi suất thường thấp hơn.
• Tiền gửi tiết kiệm: Đây là loại hình huy động vốn phổ biến tại các ngân hàng thương mại. Khách hàng gửi tiền vào ngân hàng và nhận lãi suất hàng tháng hoặc hàng quý. Loại tiền gửi này có thể có kỳ hạn hoặc không kỳ hạn tùy thuộc vào nhu cầu của khách hàng.

Tiền gửi của khách hàng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định tài chính của ngân hàng. Không những vậy, đây cũng là nguồn vốn chi phí thấp nhất, giúp ngân hàng có thể sử dụng để cấp tín dụng cho các hoạt động khác.

Huy động vốn từ tài khoản tiền gửi

3.2. Phát hành giấy tờ có giá

Một phương thức khác mà ngân hàng thương mại sử dụng để huy động vốn là phát hành các giấy tờ có giá, như trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi, và kỳ phiếu.

• Trái phiếu: Ngân hàng có thể phát hành trái phiếu dài hạn để huy động vốn từ các nhà đầu tư. Trái phiếu là chứng chỉ nợ do ngân hàng phát hành, cam kết sẽ trả lại cho nhà đầu tư số tiền gốc cùng với lãi suất sau một thời gian nhất định.
• Chứng chỉ tiền gửi: Đây là chứng chỉ chứng minh rằng ngân hàng đã nhận tiền gửi của khách hàng và sẽ trả lại số tiền này kèm theo lãi suất vào một thời điểm đã thỏa thuận.
• Kỳ phiếu: Ngân hàng có thể phát hành kỳ phiếu ngắn hạn, thường là dưới 1 năm, để huy động vốn từ các tổ chức tín dụng hoặc các nhà đầu tư cá nhân.

Các giấy tờ có giá giúp ngân hàng huy động được một lượng lớn vốn mà không phải trả lãi suất cao như khi vay vốn từ các tổ chức tín dụng khác.

3.3. Vay từ các tổ chức tín dụng khác

Ngân hàng thương mại cũng có thể vay vốn từ các tổ chức tín dụng khác để bổ sung nguồn vốn khi cần thiết. Đây là một hình thức huy động vốn khá linh hoạt và thường xảy ra trong các thời điểm cần bổ sung nguồn tài chính nhanh chóng, chẳng hạn như khi ngân hàng gặp phải tình trạng thanh khoản yếu.

Việc vay vốn từ các tổ chức tín dụng giúp ngân hàng duy trì hoạt động của mình mà không phải bán đi tài sản hoặc phát hành cổ phiếu mới. Tuy nhiên, hình thức này có thể khiến ngân hàng phải chịu thêm chi phí lãi suất và có thể gặp phải rủi ro trong trường hợp không trả được nợ đúng hạn.

3.4. Phát hành cổ phiếu để tăng vốn điều lệ

Ngân hàng thương mại có thể phát hành cổ phiếu ra công chúng hoặc cho các nhà đầu tư chiến lược để tăng vốn điều lệ. Việc tăng vốn điều lệ sẽ giúp ngân hàng có thêm nguồn lực tài chính để phát triển các sản phẩm dịch vụ mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng quy mô hoạt động.

Việc phát hành cổ phiếu cũng giúp ngân hàng giảm bớt gánh nặng nợ và mang lại lợi ích lâu dài cho cả ngân hàng và nhà đầu tư, vì nhà đầu tư sẽ nhận được lợi nhuận từ cổ tức cũng như sự gia tăng giá trị cổ phiếu theo thời gian.

Huy động vốn bằng phát hành giấy tờ có giá

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến huy động vốn trong ngân hàng thương mại

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của ngân hàng thương mại. Các yếu tố này có thể được chia thành các yếu tố bên ngoài và bên trong.

4.1. Chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước

Chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước có ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí huy động vốn của ngân hàng thương mại. Các biện pháp như điều chỉnh lãi suất tái chiết khấu, tỷ lệ dự trữ bắt buộc sẽ ảnh hưởng đến nguồn vốn mà ngân hàng có thể huy động được từ thị trường.

4.2. Lãi suất thị trường

Lãi suất thị trường cũng là yếu tố quan trọng trong việc quyết định việc huy động vốn. Lãi suất cao sẽ thu hút khách hàng gửi tiền vào ngân hàng, nhưng lại tăng chi phí huy động vốn của ngân hàng. Ngược lại, khi lãi suất thấp, ngân hàng có thể dễ dàng huy động vốn nhưng sẽ gặp khó khăn trong việc thu hút khách hàng.

4.3. Uy tín và danh tiếng của ngân hàng

Một yếu tố không thể thiếu trong việc huy động vốn là uy tín của ngân hàng. Các ngân hàng có uy tín cao sẽ dễ dàng thu hút các nhà đầu tư và khách hàng gửi tiền. Mối quan hệ lâu dài và minh bạch giữa ngân hàng và khách hàng cũng giúp ngân hàng duy trì sự ổn định tài chính và gia tăng lượng vốn huy động được.

4.4. Điều kiện kinh tế vĩ mô

Tình hình kinh tế vĩ mô cũng ảnh hưởng lớn đến khả năng huy động vốn của ngân hàng. Khi nền kinh tế phát triển ổn định, nhu cầu vay vốn và đầu tư của khách hàng sẽ tăng, từ đó giúp ngân hàng huy động vốn dễ dàng hơn. Tuy nhiên, trong những thời kỳ suy thoái, khả năng huy động vốn sẽ gặp khó khăn.

Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn